Karaciğerde Nodül
Karaciğerde nodül, karaciğere yerleşmiş olan ve en çok karşılaşılan tümörlerdir. Çoğunlukla karaciğer dışındaki şikayetlere bağlı olarak yapılan kontrol ve muayene sırasında tesadüfen tespit edilirler. Bu oluşumlarda karaciğer enzim değerleri normal haldedir. Fakat karaciğerin büyümesine ve etrafında bulunan kapsülün gerilmesine sebep oldukları için, karında ağrı ve rahatsızlık yaratabilir. Bazı durumlarda da GGT ve ALT enzim değerlerinin yükselmesine yol açabilirler. Karaciğerde nodül teşhisi için kullanılan spesifik bir kan testi bulunur.
Karaciğerde En Çok Görülen Nodüller
Hemanjiom: Bu karaciğerin en fazla görülen iyi huylu tümörüdür. Karaciğerde bulunan kılcal damar yumağı şeklinde oluşur, toplumda yaklaşık % 10 oranında etkilidir. Büyüklükleri farklılık gösterdiği gibi, zaman içerisinde büyüme de gösterebilir. Kadınları erkelerden daha çok etkiler. Büyüklüğü 4 cm üzerinde olanlar karın bölgesinde rahatsızlık hissi uyandırır. Hemanjiomlar kendi kendine ya da travma sonucunda yırtılırsa, ciddi kanamalar meydana gelebilir. Bu durumda akut karın sendromu ismi verilen karında şişkinlik ve ağrı etkisiyle kendini gösterir. Bu acilen müdahale edilmesi gereken bir durumdur.
Adenom: Bu oldukça nadir görünen karaciğer nodülüdür. Karaciğer hücrelerinden oluşmaktadır. Bunlar çoğunlukla östrojen ihtiva eden ilaçlarla, doğum kontrol hapı kullanılmasıyla, anabolik streoidlerle bağlantılıdır. Karnın sağ üst bölgesinde ağrı ve dolgunluk hissiyle kitle belirlenebilir. Hastaların yarısında bir belirti yoktur. % 20 kadarında kopmaya bağlı kanamaya kadar bir belirtiye yol açmaz. Ultrason, MR gibi tetkikler sayesinde tanısı yapılabilmektedir. Bu karaciğer nodüllerine biyopsi yapılması gerekli olabilir. Nadiren kötü huylu tümörlere dönüşürler. Ameliyatla çıkarıldığı zaman, hastaların takip edilmesi gereklidir.
Fokal nodüler hiperplazi: Bunlar anormal veya biçimsiz karaciğer atar damarları etrafında karaciğerin hücrelerinden oluşan iyi huylu tümörlere denir. Büyüdükleri zaman işaret gösterebilirler. Ultrason, BT, MR gibi tetkikleri tanı konulabilir. Bu tümörlerin kansere dönüşme riski yoktur. Kadınlara doğum kontrol ilacı kullanımı ve gebelik önerilmemektedir. Gerekirse cerrahi olarak çıkarılmalarına gerek duyulabilir.
Tek karaciğer kisti: Bu kistler yarı katı materyal sıvı ile doludurlar. İyi huylu ve genelde tek olarak oluşmaktadırlar. Kadınlarda daha fazla görülür. Karaciğerin sağ tarafını daha çok etkiler. 5 cm olana kadar genelde belirti göstermezler. Büyüdükleri zaman karın ağrısı ve ateşle beraber karaciğer enzim değerlerinde yükselme meydana gelir. Belirti vermeyenlerin tedavi edilmesine gerek kalmaz. Rahatsızlık verenler de ultrason beraberinde, iğneyle içinin boşaltılması gerekli olabilir. Az miktarda tekrardan gelişim gösterebilir.
Nodüler rejeneratif hiperplazi: Bunlar karaciğerin normal dokusunda yenilenen karaciğer hücrelerinden oluşan tümörlerdir. 50 yaşından sonra,zehirli maddelere maruz kalma durumunda, kemik iliği veya karaciğer nakli sonrası, kemoterapi sonrası daha çok görülür. İyi huylu olsalar bile, nadiren kanserleşmeye dönüşebilirler. Kesin tanı koyabilmek için göbek deliğinden karın içini görüntüleme tekniğiyle büyük bir parça alınması gerekir. Belirti vermeyenlere tedavi uygulanmaz.