Eşeysiz üreyen canlılar oldukça fazladır. Dört tane eşeysiz üreme çeşidi vardır. Bunlar bölünerek üreme, tomurcuklanarak üreme, vejetatif üreme ve sporla üremedir. Bu dört şekilden biri ile üreyen bir canlı ilkeldir ve eşeysiz ürüyor demektir. Bu yazımızda bu şekilde üreyen canlıları inceleyeceğiz.
Bölünerek Üreyen Canlılar: Bölünerek üreme bir canlının büyüyüp gelişerek ve ikiye ayrılarak üremesidir. İşte bölünerek üreyen bazı canlılar:
- Amip: Tek hücreden meydana gelen basit yapılı bir canlı olan amip bölünerek ürer.
- Öglena: Tek hücreli hayvanların kamçılılar sınıfında yer alır. Bataklık sularda görülür. Bölünerek ürer.
- Terliksi Hayvan: Paramesyum olarakta bilinir. Tek hücrelidir. Terlik biçiminde olduğundan dolayı bu isimle anılmaktadır. Bölünerek ürer.
- Mantarlar: Mantarlar hem çok hücreli hem tek hücreli olabilen ökaryotik bir canlıdır. Bölünerek ürer.
Tomurcuklanarak Üreyen Canlılar: Tomurcuklanarak üreme ana canlının vücudunda bir çıkıntı oluşması ve bu çıkıntının zamanla büyüyüp gelişerek yeni bir canlıya dönüşmesine denir. İşte tomurcuklanarak üreyen bazı canlılar:
- Hidra: Bir santim boyunda, vücudu torba biçiminde olan ve ağız çevresinde yaklaşık 10 tane dokunacı bulunan hidra tomurcuklanarak ürer.
- Medüz: Diğer adı deniz anası olan medüz, serbestçe yüzen ve beyni bulunmayan bir deniz canlısıdır. Tomurcuklanarak ürer.
- Mercanlar: Mercanlar omurgasız hayvanların denizlerde yaşayan bir sınıfıdır. Tomurcuklanarak ürerler.
- Bira Mayası: Her 10 dakikada bir kendini yenileyen tek hücreli mikroskobik bir mantar türüdür. Tomurcuklanarak ürer.
Vejetatif Üreme İle Üreyen Canlılar: Yüksek yapılı bitkilerin gövde veya dallarının nemli toprağa veya bileşimli suya konularak yeni canlı meydana gelmesine vejetatif üreme denir. İşte vejetatif üreme ile üreyen bazı canlılar:
- Patates: Yumruları yenen patlıcangiller familyasında olan otsu bir bitki olan patates vejetatif üreme ile ürer.
- Soğan: Soğangiller familyasındaki allium cinsine dahil tüm bitkilerin genel adıdır. Vejetatif üreme ile ürer.
- Sarımsak: Sarımsakta vejetatif üreme ile ürer.
Sporla Üreme: Canlının içinde spor oluşur ve bu sporun oluşması sonucu döllenme oluşur. Döllenme sonucu da yeni canlı meydana gelir. İşte sporla üreyen bazı canlılar:
- Kara yosunu
- Su yosunları vb.