Beyin ve sinir sistemi, beyin sinir sisteminin en önemli organıdır. Sinir sisteminin işlevlerini yerine getirmesi tamamen beynin üzerine düşen görevleri yerine getirmesine bağlıdır. Merkezi sinir sisteminin en üstte yer alan yapısı olan beyin kafatası içinde bulunur. Vücudun yönetim ve denetimi merkezi sinir sistemi üzerinden gerçekleştirilir. Bunun en önemli yapısı da beyindir. Vücuttaki bütün sinirlerde sinir sisteminin parçasıdır. Bir dakika içinde vücutta sayılamayacak kadar fazla olay meydana gelir. Duyuların algılanması, düşünme, yürüme, konuşma gibi pek çok hareket ve davranış aynı anda olabilir. Fakat bu olaylar bağımsız şekilde gerçekleşmediği gibi, kontrolsüz şekilde de olmaz. Bunlar vücuttaki sistemlerin uyumlu çalışmasıyla gerçekleşir. Bu uyumu denetleyici ve düzenleyici olan sinir sistemi ve salgı bezleri sağlamaktadır.

Gün boyu konuşma, yürüme, acıma, dengede durma, ağlama gibi çok sayıda iş yapılmaktadır. Bunları gerçekleştiren beyin ve sinir sistemi yapılarıdır. Sinir sistemi vücudu saran milyarlarca sinirden oluşan, beyin ve omuriliği içine alan biyolojik bir yapılanmadır. Sinirler nöronlardan yani sinir hücrelerinden oluşur. Sinir sistemi merkezi sinir sistemi ve çevresel sinir sisteminden oluşur. Beyin merkezi sinir sistemi içinde yer alan en önemli yapıdır. Beyin milyarlarca sinir hücresinden oluşur. Öğrenme, hafıza ve yönetim merkezi olarak işlev görür.

Beyin sinir sistemi içinde hangi işlevleri gerçekleştirir?

Duyu organlarından gönderilen bilgileri değerlendirir. Yani gözlerden gelen görüntüyü, kulaklardan gelen sesi, burundan gelen kokuyu, dilden gelen tadı değerlendiren beyindir.

  • Konuşmayı ve istemli hareketlerin yapılmasını sağlar
  • Vücudun ihtiyaç duyduğu acıkma, susama, uyuma, uyanık kalma gibi yaşamsal olayları düzenler
  • Kan basıncının olması gereken seviyede olmasını, vücut sıcaklığının normal değerlerde olmasını sağlar.
  • Merkezi sinir sisteminde bulunan diğer organlarla birlikte hareket ederek, diğer organların ve sistemlerin uyumlu çalışmasını düzenler.

Beyin beyinciğin yardımıyla vücudun dengesini, kas hareketlerini düzenler. Beyin ve omurilik arasındaki bağlantıyı sağlayan omurilik soğanı ve pons denilen köprüyle vücuttaki solunumu, kalp atışını, sindirimi ve buna benzer süreçleri düzenler. Reflekslerin denetlenmesi, iç organların iletilerinin değerlendirilmesi, heyecan denetimi, uyku düzeni gibi düzenlemeler yapılır. Beynin yarım küreleri arasındaki talamus, kokunun dışındaki duyu uyarılarını alarak, beynin kabuk bölgesine aktarır. Hipotalamus bölgesi hoşlanma, susama, acıkma, cinsiyetle ilgili hisler, hormon üretimi, kan basıncı, organların işlevlerini düzenlemeler yapar. Beynin iki yarımküresinde bulunan sinir lifleri omurilik soğanında çaprazlandığından, yön değiştirirler. Bu yüzden beynin sol tarafı vücudun sağına, sağ tarafı da vücudun soluna hükmeder. Sol taraf her türlü işlevin düzenli olmasını, sağ tarafsa bulunulan ortamı algılar. Beyin ve sinir sistemi bu şekilde birlikte çalışmazsa, tüm işlemler aksar. Sinir lifleri beyin yarım kürelerinde olmazsa, vücut bu sayılanları yapamaz.